Wat is een goede rem?
Het lijkt allemaal zo vanzelfsprekend; even de remhendel of het voetpedaal aanraken en de wielen worden vertraagd of wat we nou juist niet willen: een wiel blokkeert. Maar voordat we een van die beide situaties meemaken gaat er eerst heel wat aan vooraf en het is ook niet alleen de rem die de maximale vertraging bepaalt. Het is een combinatie van factoren waarin ook de conditie, de kwaliteit en de maat van de band een rol spelen. Dit ook nog eens in combinatie met het soort wegdek en de toestand ervan. Niet te vergeten is ook het type veersysteem en de afstelling daarvan, de bouw van de motor en zijn belading en de kundigheid van de berijder (we laten ABS even buiten beschouwing).
Er zijn dus veel facetten die invloed hebben op de remweg tijdens een remactie.
We richten ons op de moderne schijfremsystemen omdat trommelremmen verhoudingsgewijs tegenwoordig veel minder gangbaar zijn. 
Toch zijn het ook niet alleen de remblokken die alles bepalend zijn voor een remactie. De capaciteit van de rem pomp in relatie met de wielremcilinders, de diameter en het materiaal van de remschijven zijn ook een bepalende factor. Het remmen tijdens aangrijpen en doseren voelt met een gepantserde rubber rem slang ook weer heel anders dan met een stalen leiding. Wat is dan de rol van de remblokken in dit kringetje? Nou, die zou je kunnen vergelijken met de kok die kruiden toevoegt aan een recept, want het samenstellen van het juiste frictiemateriaal is een geheim recept. Voor een tijd terug, we praten dan over de jaren 80 was de vezelachtige delfstof asbest (met warmte isolerende en niet brandbare eigenschappen) het frictiemateriaal. Ondertussen weten we maar al te goed hoe schadelijk asbest is. Verwerkingen van dit natuurproduct is dan ook wereldwijd verboden. Dat asbest een goed frictiemiddel was, werd al snel duidelijk want er moesten maar liefst 20 andere middeltjes toegevoegd worden om tot diezelfde goede wrijvingseigenschappen te komen. En geloof me: dat heeft heel veel onderzoek en testritten gekost om uiteindelijk tot een goed organisch frictiemateriaal te komen. Af en toe ging het ook wel eens mis. Er is bijvoorbeeld een periode geweest dat remblokken gingen roesten doordat er staalvezels van een niet roestvast materiaal werden gebruikt. Die remblokken gingen dan bol staan en brokkelden af of lieten los van de backplate. Dat is de metalen plaat waarop het voeringmateriaal is bevestigd en waarop aan de achterzijde de remzuigers hun krachten uitoefenen tijdens het remmen. Maar het is niet alleen de optimale vertraging die een remblok tot een geslaagd product maken.
Wat gebeurt er tijdens het remmen?
Die vraag zal ongetwijfeld iedere fabrikant van remblokken zichzelf continu stellen tijdens de poging de kwaliteit op een nog hoger niveau te brengen. Zo grofweg kun je de vereisten van een goed frictiemateriaal onderverdelen in drie fases gedurende een rempoging van drie seconden: fase 1 is het aangrijpen. Je kunt je voorstellen dat een bijterig aangrijpende rem voor de gemiddelde motorrijder geen pretje is. Zeker niet als ook nog eens slechte weersomstandigheden een rol spelen. Voor deze fase wordt 0,5 seconde aangehouden. Fase 2 zijn de prestaties ofwel de remcapaciteiten van de blokken. Duur: 1 seconde. Fase 3 is het gevoel. Daarmee wordt bedoeld de dosering of anders gezegd: het gevoel wat tijdens het knijpen in de remhendel ontstaat in relatie tot de vertraging. Belangrijk tijdens al deze fases is dat de wrijvingsweerstand nagenoeg constant blijft onder de wisselende temperatuuromstandigheden tussen remschijf en remblok en de omtreksnelheid van het wiel/remschijf.
Dit zijn dan nog maar een paar punten die tijdens het remmen van belang zijn. Niet minder belangrijk is dat de rem ook onder alle weersomstandigheden goed moet functioneren. De slijtagegevoeligheid is ook een lastig aspect en die lijn kun je doortrekken naar de banden. Een fijne band of een goed remblok dat harder slijt dan een minder goed remblok blijft natuurlijk altijd lastig en daarin is een fabrikant altijd op zoek naar een balans tussen kwaliteit en duurzaamheid. De remcapaciteit moet ook niet teruglopen als de remmen tot halverwege versleten zijn en de remschijven mogen er ook niet van beschadigen. Nu we het toch over de remschijven hebben: die worden hoofdzakelijk van een roestvast materiaal gemaakt.
Vroeger troffen we vaak gietijzeren remschijven aan op motoren die in combinatie met organische remblokken een fantastische remcapaciteit opleverden. Vooral Italiaanse motoren maakten vaak gebruik van gietijzeren remschijven. Gebruik die gietijzeren remschijven uitsluitend met organische remblokken, met gesinterde remblokken loop je kans dat door de enorme warmteontwikkeling de schijf kan scheuren of uit elkaar kan spatten! Gietijzeren remschijven zien we tegenwoordig niet meer op de moderne motoren terug. De roestsluiers en vastgeplakte remblokken op de schijf na een periode van stilstaan vonden de meeste motorrijders maar niets! Ook belangrijk is dat de remvoering goed blijft hechten aan de metalen achterkant en niet door corrosie loslaat. Bij onvoldoende onderhoud aan de motor kan het ook nog wel eens gebeuren dat een remblok in de remklauw gaat vastzitten. Gevolg: de remmen blijven aanlopen, het voeringoppervlak verbrand en de remmen gaan daarna vaak piepen. Een goede dealer zal ook bij elke onderhoudsbeurt even de remblokken demonteren en schoonmaken.
Belangrijk: onderhoud van het remsysteem.
Remvloeistof is een naar goedje die je eigenlijk met vloeistofdichte handschoenen aan moet verwerken anders trekt het in je huidporie en voelt die aan als perkament. Remvloeistof is hygroscopisch, het trekt dus vocht aan en dat betekent dat de vloeistof veroudert. Vervang daarom minimaal een keer per 2 jaar de remvloeistof van je motorfiets om vapourlock te voorkomen (luchtbel in je systeem waardoor de remdruk geheel of gedeeltelijk kan wegvallen!) Gebruik siliconen vrije remvloeistof met een DOT4 aanduiding.
Wanneer is je rem versleten?
Op de vraag wanneer je remmen zijn versleten lijkt het meest logische antwoord: als de voering er helemaal af is. IJzer op ijzer dus. Is dat laatste het geval dan ben je eigenlijk al veel te laat. Vaak kost het je naast nieuwe remblokken ook nog eens een set remschijven ter waarde van minimaal 300/400,-. Dat een voering gaat slijten kun je zien aan de indicatoren op het remblokje. Bij een hydraulisch bediend schijfremsysteem is dat het kijkglaasje van het remreservoir. Is dat reservoir voor meer dan de helft leeg en het systeem verliest geen vloeistof, dan kun je er vanuit gaan dat je dealer de blokken bij de eerstvolgende controlebeurt moet vervangen. Als minimale voeringdikte raden we je aan 1,5mm als veilige grens aan te houden.
